Kiểu dữ liệu String trong Lập trình: Từ A đến Z (Python, Java, C++)

1

String là một dãy các ký tự được sắp xếp theo một trình tự nhất định. Hãy tưởng tượng một String như một đoàn tàu, nơi mỗi toa tàu là một ký tự và chúng được nối lại theo một thứ tự cụ thể.

Mỗi ký tự trong “đoàn tàu” này có thể là bất cứ thứ gì bạn gõ được từ bàn phím: một chữ cái (như ‘a’, ‘B’), một con số (như ‘0’, ‘7’), một biểu tượng đặc biệt (như ‘!’, ‘?’), hay thậm chí là khoảng trống (’ ').

Các ngôn ngữ lập trình cung cấp kiểu dữ liệu String để giúp chúng ta lưu trữ, quản lý và thực hiện các hành động trên những dãy ký tự này một cách dễ dàng. Nó là một công cụ không thể thiếu khi bạn cần xử lý bất kỳ thông tin nào không phải là số học thuần túy hoặc giá trị logic (Đúng/Sai).

Nói một cách khác, String là cách máy tính biểu diễn và làm việc với văn bản mà con người sử dụng. Việc nắm vững cách tạo và thao tác với string là kỹ năng nền tảng cho mọi lập trình viên.

String-la-gi
String-la-gi750×500 62.6 KB

String Được Xử Lý Thế Nào trong Các Ngôn Ngữ Chính?

Tuy cùng biểu diễn chuỗi ký tự, mỗi ngôn ngữ lập trình có thể có cách triển khai và các quy tắc riêng đối với String. Dưới đây là cái nhìn chi tiết về String trong Python, Java và C++.

String trong Python

Trong Python, String được coi là một đối tượng thuộc lớp str và có đặc tính bất biến (immutable). Điều này có nghĩa là một khi bạn đã tạo ra một string, bạn không thể thay đổi nội dung của nó ngay tại vị trí bộ nhớ ban đầu.

Nếu bạn thực hiện một thao tác “chỉnh sửa” string (ví dụ: nối thêm một phần khác), Python sẽ tạo ra một string mới chứa nội dung đã thay đổi và gán biến của bạn để trỏ đến string mới này. String cũ vẫn tồn tại tạm thời cho đến khi hệ thống quản lý bộ nhớ (garbage collector) giải phóng nó.

Python cho phép tạo string bằng cách đặt nội dung trong dấu nháy đơn ('...'), dấu nháy kép ("..."), hoặc ba dấu nháy đơn/kép ('''...''' hoặc """...""") cho các đoạn văn bản dài hoặc có chứa cả dấu nháy đơn và nháy kép bên trong.

Ví dụ về cách tạo String trong Python:

Python

# Tạo string với dấu nháy kép
ten_mon_hoc = "Tin học cơ sở"
print(ten_mon_hoc)

# Tạo string với dấu nháy đơn
thong_bao_ngan = 'Hoàn thành!'
print(thong_bao_ngan)

# Sử dụng ba dấu nháy để giữ định dạng xuống dòng
doan_van = """Đây là đoạn văn bản.
Nó có thể chứa nhiều dòng
và các ký hiệu đặc biệt."""
print(doan_van)

Python cung cấp một bộ sưu tập phong phú các phương thức tích hợp sẵn giúp thực hiện các thao tác phức tạp trên string một cách dễ dàng và hiệu quả.

String trong Java

Trong ngôn ngữ Java, String là một đối tượng được xây dựng từ lớp java.lang.String. Tương tự như Python, String trong Java cũng là bất biến (immutable).

Tính bất biến của Java String là một thiết kế cốt lõi mang lại nhiều lợi ích, bao gồm an ninh (đảm bảo giá trị không bị thay đổi ngoài ý muốn khi truyền qua các phương thức) và hiệu quả khi sử dụng String Pool.

Khi bạn tạo String bằng literal (ví dụ: "Hello"), Java kiểm tra xem chuỗi đó đã tồn tại trong String Pool hay chưa. Nếu rồi, biến mới sẽ trỏ đến đối tượng hiện có. Nếu chưa, một đối tượng mới sẽ được tạo trong Pool.

Khi bạn tạo String bằng từ khóa new (ví dụ: new String("Hello")), một đối tượng String mới sẽ luôn được tạo ra trên vùng nhớ Heap, ngay cả khi nội dung đó đã có trong String Pool.

Ví dụ minh họa việc tạo String trong Java:

Java

public class StringCreation {
    public static void main(String[] args) {
        // Tạo String dùng literal
        String tenThietBi = "Điện thoại";
        System.out.println(tenThietBi);

        // Tạo String dùng từ khóa new
        String model = new String("Model X");
        System.out.println(model);

        // Thể hiện tính bất biến
        String original = "Coding";
        String modified = original.concat(" Challenge"); // Tạo String mới
        System.out.println("Original String: " + original); // Vẫn là Coding
        System.out.println("Modified String: " + modified); // Là Coding Challenge
    }
}

Đối với các tình huống cần thay đổi nội dung string liên tục, Java cung cấp các lớp StringBuilder và StringBuffer là các phiên bản khả biến (mutable), hiệu quả hơn cho các thao tác nối hoặc chỉnh sửa lặp đi lặp lại.

String trong C++

Trong C++, bạn có thể làm việc với chuỗi theo hai cách chính: sử dụng mảng ký tự kiểu C truyền thống (char[]) hoặc sử dụng lớp std::string từ thư viện chuẩn. Lớp std::string là cách hiện đại và an toàn hơn, đồng thời nó mang đặc tính khả biến (mutable).

Mảng ký tự kiểu C là một dãy các ký tự được lưu trữ liên tiếp trong bộ nhớ và kết thúc bằng ký tự null (\0). Việc quản lý kích thước và bộ nhớ cho char[] đòi hỏi lập trình viên phải tự xử lý.

Lớp std::string đơn giản hóa đáng kể việc làm việc với chuỗi. Nó tự động quản lý bộ nhớ (có thể thay đổi kích thước linh hoạt), cung cấp nhiều phương thức tiện lợi và an toàn hơn so với thao tác trực tiếp trên mảng ký tự kiểu C.

Ví dụ về tạo String trong C++:

C++

#include <iostream>
#include <string> // Cần include <string>

int main() {
    // Tạo std::string
    std::string tenDuAn = "Website";
    std::cout << tenDuAn << std::endl;

    // Tạo mảng ký tự kiểu C
    char tenNgay[] = "Thu Bay";
    std::cout << tenNgay << std::endl;

    // std::string là khả biến
    std::string adjustableString = "Bao";
    adjustableString += " Cao"; // Nối thêm, thay đổi nội dung tại chỗ
    std::cout << adjustableString << std::endl;

    return 0;
}

Với std::string, việc thay đổi nội dung chuỗi trở nên trực quan và an toàn hơn, giúp tránh các lỗi phổ biến khi làm việc với mảng ký tự kiểu C như tràn bộ đệm.

Những Đặc Tính Chính Của Kiểu Dữ liệu String

Để làm chủ việc sử dụng String, bạn cần hiểu rõ các thuộc tính quan trọng định hình cách chúng hoạt động.

String Là Một Dãy Có Thứ Tự - Truy Cập Thông Qua Chỉ Số (Index)

Một đặc điểm quan trọng của String là nó là một dãy (sequence) các ký tự được sắp xếp theo thứ tự. Vị trí của mỗi ký tự trong string được xác định bằng một con số gọi là chỉ số (index).

Trong phần lớn các ngôn ngữ lập trình (Python, Java, C++), chỉ số của ký tự đầu tiên là 0, ký tự thứ hai là 1, và cứ thế tăng dần. Ký tự cuối cùng có chỉ số bằng tổng số ký tự trừ đi một.

Hệ thống chỉ số này cho phép bạn truy cập vào từng ký tự riêng lẻ tại một vị trí cụ thể hoặc trích xuất một đoạn string con bằng cách chỉ định một khoảng chỉ số (gọi là slicing trong Python, hoặc substring trong Java/C++).

Ví dụ về truy cập ký tự và cắt chuỗi (substring):

Python:

Python

word = "Developer"
print(word[0])     # Ký tự ở vị trí 0: D
print(word[4])     # Ký tự ở vị trí 4: l
print(word[-1])    # Ký tự cuối cùng (dùng chỉ số âm): r
print(word[0:3])   # Chuỗi con từ chỉ số 0 đến 2: Dev
print(word[5:])    # Chuỗi con từ chỉ số 5 đến hết: oper
print(word[:5])    # Chuỗi con từ đầu đến chỉ số 4: Devel
print(word[::2])   # Các ký tự ở chỉ số chẵn: Dveoe
print(word[::-1])  # Đảo ngược chuỗi: repoleveD

Java:

Java

String word = "Developer";
System.out.println(word.charAt(0));   // Ký tự tại chỉ số 0: D
System.out.println(word.charAt(4));   // Ký tự tại chỉ số 4: l
// Java không hỗ trợ chỉ số âm

System.out.println(word.substring(0, 3)); // Chuỗi con từ chỉ số 0 đến 2: Dev
System.out.println(word.substring(5));  // Chuỗi con từ chỉ số 5 đến hết: oper
System.out.println(word.substring(0, 5)); // Chuỗi con từ chỉ số 0 đến 4: Devel

C++ ( std::string ):

C++

#include <iostream>
#include <string>

int main() {
    std::string word = "Developer";
    std::cout << word[0] << std::endl;    // Ký tự tại chỉ số 0: D
    std::cout << word[4] << std::endl;    // Ký tự tại chỉ số 4: l
    // std::string không hỗ trợ chỉ số âm trực tiếp

    std::cout << word.substr(0, 3) << std::endl; // Chuỗi con từ chỉ số 0, lấy 3 ký tự: Dev
    std::cout << word.substr(5) << std::endl;  // Chuỗi con từ chỉ số 5 đến hết: oper
    std::cout << word.substr(0, 5) << std::endl; // Chuỗi con từ chỉ số 0, lấy 5 ký tự: Devel

    return 0;
}

Việc cố gắng truy cập ký tự bằng chỉ số nằm ngoài phạm vi hợp lệ của string sẽ dẫn đến lỗi trong quá trình chạy chương trình, vì vậy cần kiểm tra cẩn thận.

Đặc Tính Bất Biến (Immutable) hay Khả Biến (Mutable)?

Đây là một đặc điểm quan trọng phân biệt cách String hoạt động giữa các ngôn ngữ.

  • String Bất biến (Immutable): Sau khi được tạo, nội dung của string không thể thay đổi. Mọi thao tác “chỉnh sửa” đều tạo ra một string mới. Đặc tính này có ở String trong Python và java.lang.String trong Java.
  • String Khả biến (Mutable): Nội dung của string có thể được thay đổi tại chỗ sau khi nó được tạo. std::string trong C++ là một ví dụ điển hình.

Tại sao lại có sự khác biệt này? Tính bất biến mang lại lợi ích về sự an toàn trong môi trường đa luồng và khả năng chia sẻ tối ưu trong bộ nhớ (String Pool). Tuy nhiên, nó có thể kém hiệu quả khi bạn cần thực hiện nhiều lần các thao tác thay đổi nhỏ (ví dụ: nối chuỗi liên tục), vì mỗi lần thay đổi đều tạo ra một đối tượng mới.

Ví dụ minh họa tính bất biến (Python/Java) so với khả biến (C++):

Python (Bất biến):

Python

text_py = "code"
print(id(text_py)) # Địa chỉ bộ nhớ ban đầu

text_py = text_py + "ing" # Tạo string mới "coding"
print(id(text_py)) # Địa chỉ bộ nhớ đã thay đổi

Java (Bất biến):

Java

String textJava = "Data";
System.out.println(System.identityHashCode(textJava)); // Hash code tham chiếu ban đầu

textJava = textJava.concat(" Science"); // Tạo String mới "Data Science"
System.out.println(System.identityHashCode(textJava)); // Hash code tham chiếu đã thay đổi

C++ ( std::string , Khả biến):

C++

#include <iostream>
#include <string>

int main() {
    std::string textCpp = "Hello";
    std::cout << &textCpp << std::endl; // Địa chỉ đối tượng ban đầu

    textCpp += " World"; // Thay đổi nội dung TẠI CHỖ
    std::cout << &textCpp << std::endl; // Địa chỉ đối tượng KHÔNG thay đổi (nếu đủ bộ nhớ nội tại)

    return 0;
}

Việc chọn sử dụng string bất biến hay khả biến (hoặc các lớp hỗ trợ khả biến như StringBuilder trong Java) phụ thuộc vào nhu cầu cụ thể và yêu cầu về hiệu năng của ứng dụng.

Xác Định Độ Dài Của String

Độ dài của một string là tổng số ký tự mà nó chứa. Đây là thông tin hữu ích trong nhiều tình huống, ví dụ như kiểm tra tính hợp lệ của đầu vào, lặp qua từng ký tự, hoặc tính toán bộ nhớ cần thiết.

Mỗi ký tự, bao gồm cả khoảng trắng và ký tự đặc biệt, đều được tính vào độ dài của string.

Cách lấy độ dài string trong các ngôn ngữ phổ biến:

Python:

Python

greeting = "Chào buổi sáng!"
length = len(greeting)
print(f"Chuỗi '{greeting}' có độ dài: {length}") # Kết quả: 15

Java:

Java

String message = "Xin hãy nhập dữ liệu.";
int length = message.length();
System.out.println("Chuỗi '" + message + "' có độ dài: " + length); // Kết quả: 21

C++ ( std::string ):

C++

#include <iostream>
#include <string>

int main() {
    std::string sentence = "Chúng ta học lập trình.";
    size_t length = sentence.length(); // hoặc sentence.size();
    std::cout << "Chuỗi '" << sentence << "' có độ dài: " << length << std::endl; // Kết quả: 23
    return 0;
}

Hàm hoặc phương thức lấy độ dài string thường hoạt động rất nhanh vì thông tin này thường được lưu trữ sẵn cùng với dữ liệu string.

Mã Hóa Ký Tự: ASCII và Unicode

Để lưu trữ ký tự trong bộ nhớ máy tính, chúng cần được biểu diễn dưới dạng số nhị phân. Mã hóa ký tự là hệ thống quy tắc ánh xạ mỗi ký tự với một giá trị số duy nhất.

  • ASCII: Là một trong những chuẩn mã hóa sớm nhất, sử dụng 7 bit để đại diện cho 128 ký tự cơ bản (chữ cái Latin không dấu, số, dấu câu). Nó không đủ để biểu diễn các ký tự từ nhiều ngôn ngữ khác trên thế giới.
  • Unicode: Là chuẩn hiện đại hơn, được thiết kế để bao gồm tất cả các ký tự từ mọi hệ thống chữ viết. Các cách triển khai Unicode phổ biến bao gồm UTF-8, UTF-16. UTF-8 tương thích ngược với ASCII và là mã hóa được sử dụng rộng rãi nhất trên Internet.

Khi làm việc với String, đặc biệt là các string chứa ký tự đặc biệt hoặc ký tự từ các ngôn ngữ không phải tiếng Anh (như tiếng Việt), việc hiểu về mã hóa giúp tránh các vấn đề hiển thị hoặc xử lý sai ký tự.

Các ngôn ngữ lập trình hiện đại thường sử dụng Unicode làm mặc định cho String, giúp việc xử lý văn bản đa ngôn ngữ trở nên đơn giản hơn rất nhiều.

Các Thao Tác Thường Gặp Khi Làm Việc Với String

Lập trình viên thực hiện vô số các hành động khác nhau trên string mỗi ngày. Dưới đây là một số thao tác phổ biến nhất.

Cách Khai Báo và Gán Giá Trị Cho String

Tạo một string là bước đầu tiên để sử dụng nó. Quy trình này bao gồm việc khai báo một biến để lưu trữ string và gán giá trị khởi tạo cho nó.

Cú pháp cụ thể khác nhau giữa các ngôn ngữ, nhưng ý tưởng chung là cung cấp tên biến và giá trị string ban đầu.

Các ví dụ về khai báo và gán giá trị string:

Python

# Khai báo và gán ngay
product_name = "Smartwatch S1"
empty_string = "" # String rỗng

# Gán giá trị sau
customer_id = None # Ban đầu không có giá trị
customer_id = "CUST001"

Java

String studentName = "Trần Thị B"; // Khai báo và gán
String comment = ""; // String rỗng

// Gán giá trị sau
String orderNumber; // Chỉ khai báo
orderNumber = "ORD987";

C++

#include <iostream>
#include <string>

int main() {
    std::string country = "Nhật Bản"; // Khai báo và gán
    std::string postalCode = ""; // String rỗng

    // Gán giá trị sau
    std::string city; // Chỉ khai báo
    city = "Tokyo";
    return 0;
}

Việc gán một giá trị ban đầu (dù là rỗng) khi khai báo string là một thực hành tốt để đảm bảo biến luôn ở trạng thái xác định.

Nối Các String (Concatenation)

Nối chuỗi là hành động kết hợp hai hoặc nhiều string lại với nhau để tạo thành một string mới duy nhất. Đây là một thao tác rất thông dụng.

Toán tử + là cách phổ biến nhất để nối chuỗi trong nhiều ngôn ngữ. Ngoài ra, các ngôn ngữ cũng cung cấp các phương thức riêng như concat() hoặc cách tiếp cận khác hiệu quả hơn cho các trường hợp cần nối nhiều lần.

Ví dụ về thao tác nối chuỗi:

Python:

Python

first = "Machine"
second = "Learning"
full_term = first + " " + second # Nối dùng toán tử +
print(full_term) # Kết quả: Machine Learning

prefix = "Report: "
title = "Tổng kết quý"
report_title = prefix + title
print(report_title) # Kết quả: Report: Tổng kết quý

Java:

Java

String part1 = "Cyber";
String part2 = "Security";
String fullTerm = part1 + part2; // Nối dùng toán tử +
System.out.println(fullTerm); // Kết quả: CyberSecurity

String header = "Status: ";
String statusValue = "Active";
String statusDisplay = header.concat(statusValue); // Nối dùng phương thức concat()
System.out.println(statusDisplay); // Kết quả: Status: Active

C++ ( std::string ):

C++

#include <iostream>
#include <string>

int main() {
    std::string part1 = "Software";
    std::string part2 = "Engineering";
    std::string fullTerm = part1 + " " + part2; // Nối dùng toán tử +
    std::cout << fullTerm << std::endl; // Kết quả: Software Engineering

    std::string summary = "Kết quả:";
    summary += " Đạt."; // Nối dùng toán tử +=
    std::cout << summary << std::endl; // Kết quả: Kết quả: Đạt.

    return 0;
}

Khi xử lý một lượng lớn string hoặc nối nhiều lần trong vòng lặp, việc hiểu về hiệu quả của các phương thức nối chuỗi (ví dụ: sử dụng StringBuilder trong Java thay vì toán tử + lặp lại) là cần thiết để tối ưu hiệu năng.

So Sánh Nội Dung Của Các String

So sánh string giúp xác định xem hai chuỗi có chứa cùng một nội dung ký tự hay không. Đây là thao tác cơ bản để kiểm tra điều kiện, sắp xếp danh sách, hoặc tìm kiếm.

Lưu ý quan trọng là cách so sánh có thể khác nhau giữa các ngôn ngữ, đặc biệt là giữa việc so sánh giá trị nội dung và so sánh vị trí trong bộ nhớ (tham chiếu).

Các ví dụ về so sánh string:

Python: Python sử dụng toán tử == và != để so sánh nội dung. Toán tử is và is not để so sánh đối tượng (tham chiếu).

Python

city1 = "Hồ Chí Minh"
city2 = "Hồ Chí Minh"
city3 = "Hà Nội"

print(city1 == city2) # Kết quả: True (Nội dung giống)
print(city1 == city3) # Kết quả: False (Nội dung khác)
print(city1 != city3) # Kết quả: True

# So sánh đối tượng
print(city1 is city2) # Có thể True hoặc False tùy Python tối ưu, nhưng thường là True cho literal giống nhau
list_of_cities = ["Hồ Chí Minh", "Hà Nội"]
city4 = list_of_cities[0]
print(city1 is city4) # Thường là True
city5 = "Hồ" + " Chí Minh" # Có thể tạo đối tượng mới
print(city1 is city5) # Có thể False

Java: Java dùng == để so sánh tham chiếu và phương thức .equals() để so sánh nội dung.

Java

String item1 = "Keyboard"; // Trong String Pool
String item2 = "Keyboard"; // Cùng trỏ đến Pool
String item3 = new String("Keyboard"); // Đối tượng mới trên Heap
String item4 = "Mouse";

System.out.println(item1 == item2);      // Kết quả: True (Cùng tham chiếu)
System.out.println(item1 == item3);      // Kết quả: False (Tham chiếu khác)
System.out.println(item1.equals(item2)); // Kết quả: True (Nội dung giống)
System.out.println(item1.equals(item3)); // Kết quả: True (Nội dung giống)
System.out.println(item1.equals(item4)); // Kết quả: False (Nội dung khác)

C++ ( std::string ): C++ cho phép dùng các toán tử so sánh (==, !=, <, >, <=, >=) trực tiếp để so sánh nội dung.

C++

#include <iostream>
#include <string>

int main() {
    std::string lang1 = "C++";
    std::string lang2 = "C++";
    std::string lang3 = "Java";

    if (lang1 == lang2) {
        std::cout << "lang1 va lang2 giong nhau" << std::endl; // Kết quả: lang1 va lang2 giong nhau
    }

    if (lang1 != lang3) {
        std::cout << "lang1 va lang3 khac nhau" << std::endl; // Kết quả: lang1 va lang3 khac nhau
    }

    if (lang1 < lang3) { // So sánh theo thứ tự từ điển
        std::cout << "lang1 dung truoc lang3" << std::endl; // Kết quả: lang1 dung truoc lang3
    }

    return 0;
}

Luôn ưu tiên sử dụng phương thức .equals() (trong Java) hoặc toán tử so sánh nội dung (== trong Python/C++) khi bạn muốn kiểm tra xem hai string có cùng nội dung hay không, thay vì so sánh tham chiếu bằng == (trong Java).

Tìm Kiếm Ký Tự Hoặc Chuỗi Con

Tìm kiếm là quá trình xác định xem một string có chứa một ký tự cụ thể hoặc một đoạn string con hay không, và nếu có thì nằm ở vị trí nào.

Các ngôn ngữ cung cấp các hàm hoặc phương thức khác nhau để thực hiện tìm kiếm, thường trả về vị trí đầu tiên tìm thấy hoặc một giá trị đặc biệt nếu không tìm thấy.

Ví dụ về các thao tác tìm kiếm trong string:

Python:

Python

sentence_py = "Python là ngôn ngữ mạnh mẽ."
print("Python" in sentence_py)   # Kết quả: True (Kiểm tra tồn tại)
print("Java" in sentence_py)     # Kết quả: False

print(sentence_py.find("ngôn ngữ")) # Kết quả: 11 (Vị trí xuất hiện đầu tiên, -1 nếu không có)
print(sentence_py.rfind("mạnh mẽ")) # Kết quả: 14 (Vị trí xuất hiện cuối cùng)
print(sentence_py.startswith("Python")) # Kết quả: True (Kiểm tra bắt đầu bằng)
print(sentence_py.endswith("mạnh mẽ.")) # Kết quả: True (Kiểm tra kết thúc bằng)

Java:

Java

String sentenceJava = "Java là nền tảng phổ biến.";
System.out.println(sentenceJava.contains("Java"));  // Kết quả: true
System.out.println(sentenceJava.contains("Python")); // Kết quả: false

System.out.println(sentenceJava.indexOf("nền tảng")); // Kết quả: 9 (-1 nếu không tìm thấy)
System.out.println(sentenceJava.lastIndexOf("phổ biến")); // Kết quả: 18

System.out.println(sentenceJava.startsWith("Java")); // Kết quả: true
System.out.println(sentenceJava.endsWith("phổ biến."));  // Kết quả: true

C++ ( std::string ):

C++

#include <iostream>
#include <string>

int main() {
    std::string sentenceCpp = "Học C++ thật thú vị.";
    size_t pos = sentenceCpp.find("C++"); // Tìm vị trí đầu tiên
    if (pos != std::string::npos) {
        std::cout << "Tim thay 'C++' tai vi tri: " << pos << std::endl; // Kết quả: Tim thay 'C++' tai vi tri: 4
    } else {
        std::cout << "'C++' khong tim thay" << std::endl;
    }

    pos = sentenceCpp.find("Java");
    if (pos == std::string::npos) {
        std::cout << "'Java' khong tim thay" << std::endl; // Kết quả: 'Java' khong tim thay
    }
    return 0;
}

Hiểu rõ các phương thức tìm kiếm giúp bạn xử lý các tác vụ như kiểm tra định dạng dữ liệu đầu vào, phân tích nội dung văn bản, hoặc trích xuất thông tin từ chuỗi.

Sự Khác Biệt Giữa String và Char

Thường gây nhầm lẫn cho người mới, Char và String là hai khái niệm và kiểu dữ liệu riêng biệt dù cùng làm việc với ký tự.

Char là kiểu dữ liệu đại diện cho một ký tự đơn lẻ. Ví dụ: ‘A’, ‘x’, ‘5’, ‘?’. Trong nhiều ngôn ngữ, nó được biểu diễn bằng cách đặt ký tự trong dấu nháy đơn (' '). Kích thước bộ nhớ cho Char thường cố định.

String là kiểu dữ liệu đại diện cho một dãy các ký tự (hay còn gọi là chuỗi ký tự). Ví dụ: “Xin chào”, “12345”, “Kết quả: OK”. String có thể có độ dài bất kỳ, kể cả chuỗi rỗng (“”). Nó thường được biểu diễn bằng cách đặt nội dung trong dấu nháy kép (" "). Kích thước bộ nhớ của String thay đổi tùy thuộc vào số ký tự nó chứa.

Điểm khác biệt mấu chốt là về “số lượng”: Char chỉ là một đơn vị, còn String là một tập hợp các đơn vị đó.

Ví dụ minh họa sự khác biệt:

Python

single_char = 'X'
a_string = "X" # Trong Python, 'X' cũng là string có độ dài 1

print(type(single_char)) # Kết quả: <class 'str'>
print(type(a_string))  # Kết quả: <class 'str'>
print(len(a_string))   # Kết quả: 1

Java

char letter = 'Y'; // Kiểu char
String word = "Y";  // Kiểu String

System.out.println(letter);     // Kết quả: Y
System.out.println(word);       // Kết quả: Y
// System.out.println(letter.length()); // Lỗi: char không có phương thức length()
System.out.println(word.length());  // Kết quả: 1

C++

#include <iostream>
#include <string>

int main() {
    char symbol = '#';      // Kiểu char
    std::string phrase = "#"; // Kiểu std::string

    std::cout << symbol << std::endl;   // Kết quả: #
    std::cout << phrase << std::endl;   // Kết quả: #

    // std::cout << symbol.length() << std::endl; // Lỗi
    std::cout << phrase.length() << std::endl; // Kết quả: 1
    return 0;
}

Bạn sử dụng char khi chắc chắn chỉ làm việc với một ký tự đơn lẻ, trong khi String được dùng cho mọi dữ liệu dạng văn bản có độ dài thay đổi hoặc lớn hơn một ký tự.

CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM:

Khi bạn đã thành thạo việc sử dụng String và các kiến thức lập trình cơ bản để xây dựng ứng dụng hoặc website, bước tiếp theo là tìm một môi trường đáng tin cậy để vận hành chúng. Bạn có thể bắt đầu với dịch vụ thuê Hosting giá rẻ (1K/Ngày) chất lượng uy tín hoặc cân nhắc dịch vụ thuê VPS giá rẻ (3K/Ngày) uy tín tốc độ cao sử dụng phần cứng chuyên dụng thế hệ mới và SSD NVMe U.2 cho hiệu suất vượt trội.

Nếu dự án của bạn đòi hỏi sức mạnh xử lý lớn và sự linh hoạt cao, dịch vụ thuê Cloud Server (5K/Ngày) chất lượng giá rẻ cấu hình cao là một giải pháp đáng cân nhắc. Các máy chủ này trang bị bộ xử lý AMD EPYC Gen 3rd, công nghệ ảo hóa tiên tiến, băng thông cao, đảm bảo sự ổn định và chất lượng cho các ứng dụng phức tạp sử dụng nhiều dữ liệu.

Tóm Lược và Hướng Phát Triển Tiếp Theo

Kiểu dữ liệu String là một trong những yếu tố cấu thành nền tảng của bất kỳ ngôn ngữ lập trình nào. Nó cho phép chúng ta làm việc hiệu quả với mọi loại dữ liệu dạng văn bản, vốn chiếm một phần lớn trong thế giới kỹ thuật số.

Qua bài viết này, chúng ta đã cùng nhau đi sâu vào:

  • Khái niệm cốt lõi về String như một dãy ký tự.
  • Cách String được triển khai và các đặc điểm riêng trong Python, Java và C++.
  • Các thuộc tính quan trọng như việc là một Sequence có chỉ số, tính bất biến/khả biến, và độ dài.
  • Tầm quan trọng của mã hóa ký tự (Unicode, ASCII) khi xử lý văn bản.
  • Các thao tác cơ bản nhưng thiết yếu với String: khai báo, nối, so sánh, và tìm kiếm.
  • Sự phân biệt rõ ràng giữa String và Char.

Việc nắm vững những kiến thức này là chìa khóa để bạn có thể tự tin xử lý văn bản trong các chương trình của mình. Hãy dành thời gian thực hành viết code với String trong ngôn ngữ bạn đang học để củng cố kiến thức.

Thế giới của xử lý chuỗi rất rộng lớn. Sau khi làm chủ các thao tác cơ bản, bạn có thể tìm hiểu thêm về các phương thức xử lý string nâng cao, biểu thức chính quy (regular expressions) để tìm kiếm và thay thế phức tạp, hoặc các cấu trúc dữ liệu chuyên biệt cho văn bản. Chúc bạn không ngừng học hỏi và thành công trên con đường lập trình!

Nguồn: String là gì? Giải thích kiểu chuỗi ký tự dễ hiểu (Kèm Ví Dụ) - InterData