Bản ghi MX là gì? Mục đích và tầm quan trọng của bản ghi MX

Domain / Hosting / VPS & Server
1

Trong thế giới kỹ thuật số ngày nay, email là một công cụ giao tiếp không thể thiếu cho cả cá nhân và doanh nghiệp. Đằng sau mỗi email được gửi và nhận một cách suôn sẻ là một hệ thống phức tạp, trong đó bản ghi MX (Mail Exchanger Record) đóng vai trò then chốt. Bài viết này sẽ cung cấp cho bạn cái nhìn toàn diện về bản ghi MX, từ định nghĩa cơ bản đến cách thức hoạt động, cấu hình và khắc phục sự cố, cập nhật những thông tin mới nhất đến năm 2025.

1. Bản ghi MX là gì?

Bản ghi MX (Mail Exchanger Record) là một loại bản ghi tài nguyên trong Hệ thống Tên Miền (DNS) chỉ định máy chủ thư nào chịu trách nhiệm nhận email thay mặt cho một tên miền cụ thể và ưu tiên của máy chủ đó.

Nói một cách đơn giản, khi bạn gửi một email đến nguoidung@tenmiencuaban.com, hệ thống gửi email sẽ tra cứu bản ghi MX của tenmiencuaban.com để biết email đó cần được gửi đến máy chủ nào. Bản ghi MX giống như một “địa chỉ bưu điện” cho email của bạn, hướng dẫn các email đến đúng “hộp thư” trên internet.

Ban-ghi-MX-01
Ban-ghi-MX-01600×400 13.7 KB

2. Mục đích và tầm quan trọng của bản ghi MX

Mục đích chính của bản ghi MX là đảm bảo email được gửi đến đúng đích. Không có bản ghi MX, hệ thống email sẽ không biết phải gửi thư đến đâu, dẫn đến việc email bị trả lại (bounce) hoặc không bao giờ đến được người nhận.

Tầm quan trọng của bản ghi MX bao gồm:

  • Định tuyến email chính xác: Đảm bảo email được chuyển đến máy chủ thư chính xác của tên miền.
  • Khả năng chịu lỗi và dự phòng: Cho phép chỉ định nhiều máy chủ MX với các mức độ ưu tiên khác nhau. Nếu máy chủ ưu tiên cao nhất không khả dụng, email sẽ được gửi đến máy chủ có ưu tiên thấp hơn tiếp theo.
  • Cân bằng tải: Trong một số trường hợp, nếu có nhiều bản ghi MX với cùng mức ưu tiên, email có thể được phân phối giữa các máy chủ đó, giúp cân bằng tải.
  • Chống thư rác (Spam): Một số hệ thống chống thư rác sử dụng thông tin từ bản ghi MX để xác thực người gửi.

3. Bản ghi MX hoạt động như thế nào?

Ban-ghi-MX-02
Ban-ghi-MX-02600×400 15 KB

Khi một email được gửi, quá trình định tuyến email diễn ra như sau:

  1. Người gửi nhập địa chỉ email: Ví dụ: nguoidung@tenmiencuaban.com.
  2. Máy chủ gửi email (Sending Mail Server) tra cứu DNS: Máy chủ gửi email sẽ truy vấn DNS để tìm bản ghi MX cho tên miền tenmiencuaban.com.
  3. DNS phản hồi với bản ghi MX: DNS sẽ trả về một hoặc nhiều bản ghi MX, mỗi bản ghi bao gồm một số ưu tiên (priority) và tên máy chủ (hostname) của máy chủ thư.
  • Số ưu tiên (Priority/Preference): Là một số nguyên (thường từ 0 đến 65535), với số nhỏ hơn biểu thị mức độ ưu tiên cao hơn. Máy chủ gửi email sẽ cố gắng gửi thư đến máy chủ có số ưu tiên thấp nhất trước.
  • Tên máy chủ (Hostname): Là tên miền đủ điều kiện (FQDN) của máy chủ thư, ví dụ: mail.tenmiencuaban.com hoặc aspmx.l.google.com.
  1. Máy chủ gửi email kết nối: Máy chủ gửi email sẽ cố gắng kết nối với máy chủ thư có ưu tiên cao nhất. Nếu kết nối thành công, email sẽ được gửi đi.
  2. Dự phòng: Nếu máy chủ ưu tiên cao nhất không phản hồi, máy chủ gửi email sẽ thử kết nối với máy chủ có ưu tiên thấp hơn tiếp theo cho đến khi email được gửi thành công hoặc tất cả các máy chủ đều không khả dụng (dẫn đến email bị trả lại).

4. Cấu trúc của một bản ghi MX

Một bản ghi MX cơ bản thường có cấu trúc như sau:

tenmiencuaban.com. IN MX ưu_tiên hostname_may_chu_thu.

Ví dụ:

yourdomain.com. IN MX 10 mail.yourdomain.com. yourdomain.com. IN MX 20 backupmail.yourdomain.com.

Trong đó:

  • yourdomain.com.: Tên miền mà bản ghi MX áp dụng. Dấu chấm cuối cùng là bắt buộc trong cấu hình DNS đầy đủ.
  • IN: Lớp Internet (luôn là IN cho các bản ghi DNS tiêu chuẩn).
  • MX: Loại bản ghi (Mail Exchanger).
  • 10: Số ưu tiên (priority). Số nhỏ hơn có ưu tiên cao hơn.
  • mail.yourdomain.com.: Tên miền đủ điều kiện (FQDN) của máy chủ thư. Tên này phải trỏ đến một bản ghi A (hoặc AAAA) hợp lệ.

5. Cách kiểm tra bản ghi MX

Có nhiều cách để kiểm tra bản ghi MX của một tên miền:

5.1. Sử dụng công cụ trực tuyến

Đây là cách dễ nhất và phổ biến nhất. Các công cụ như mxtoolbox.com, whatsmydns.net cho phép bạn nhập tên miền và xem ngay lập tức các bản ghi MX liên quan cùng với các thông tin khác.

5.2. Sử dụng Command Line (Terminal/CMD)

Bạn có thể sử dụng các lệnh sau trên máy tính của mình:

  • Trên Linux/macOS:
dig MX tenmiencuaban.com

Ví dụ:

dig MX google.com

Kết quả sẽ hiển thị các bản ghi MX cùng với số ưu tiên.

  • Trên Windows:
nslookup -type=MX tenmiencuaban.com

Ví dụ:

nslookup -type=MX google.com

Kết quả sẽ hiển thị các máy chủ thư (mail exchanger) và số ưu tiên (preference).

6. Cách cấu hình/thiết lập bản ghi MX

Việc cấu hình bản ghi MX thường được thực hiện thông qua bảng điều khiển quản lý DNS của nhà cung cấp tên miền (domain registrar) hoặc nhà cung cấp dịch vụ lưu trữ (hosting provider). Các bước tổng quát như sau:

  1. Đăng nhập vào bảng điều khiển DNS: Truy cập vào tài khoản quản lý tên miền của bạn (ví dụ: GoDaddy, Namecheap, Cloudflare, cPanel của hosting).
  2. Tìm phần quản lý DNS (DNS Management/Zone Editor): Tên gọi có thể khác nhau tùy nhà cung cấp.
  3. Thêm hoặc chỉnh sửa bản ghi MX:
  • Loại bản ghi (Type): Chọn MX.
  • Tên/Host (Name/Host): Thường để @ hoặc trống nếu bạn muốn bản ghi áp dụng cho tên miền chính. Nếu bạn muốn áp dụng cho một tên miền phụ (ví dụ: mail.yourdomain.com), bạn sẽ nhập mail.
  • Ưu tiên (Priority/Preference): Nhập số ưu tiên (ví dụ: 10, 20).
  • Giá trị/Trỏ đến (Value/Points to): Nhập tên máy chủ thư được cung cấp bởi nhà cung cấp dịch vụ email của bạn (ví dụ: aspmx.l.google.com. cho Gmail, hoặc mail.yourdomain.com.).
  • TTL (Time To Live): Thời gian bản ghi được lưu trong bộ nhớ cache của các máy chủ DNS. Giá trị thấp hơn (ví dụ: 300 giây) giúp thay đổi có hiệu lực nhanh hơn, nhưng tăng tải cho máy chủ DNS. Giá trị mặc định thường là 3600 giây.
  1. Lưu thay đổi: Sau khi thêm/chỉnh sửa, hãy lưu lại.

Lưu ý quan trọng:

  • Thời gian lan truyền (DNS Propagation): Sau khi thay đổi bản ghi DNS, có thể mất từ vài phút đến 48 giờ để các thay đổi này lan truyền khắp internet. Trong thời gian này, email có thể vẫn được gửi đến máy chủ cũ.
  • Bản ghi A/AAAA cho máy chủ MX: Tên máy chủ mà bản ghi MX trỏ tới (ví dụ: mail.yourdomain.com) phải có một bản ghi A (hoặc AAAA cho IPv6) tương ứng trỏ đến địa chỉ IP của máy chủ thư. Nếu không, bản ghi MX sẽ không hoạt động.

Ví dụ cấu hình bản ghi MX cho Gmail/Google Workspace:

Nếu bạn sử dụng Gmail hoặc Google Workspace cho email của mình, bạn sẽ cần cấu hình các bản ghi MX sau (thứ tự ưu tiên từ thấp đến cao):

Ưu tiên Máy chủ thư (Destination)
1 ASPMX.L.GOOGLE.COM.
5 ALT1.ASPMX.L.GOOGLE.COM.
5 ALT2.ASPMX.L.GOOGLE.COM.
10 ALT3.ASPMX.L.GOOGLE.COM.
10 ALT4.ASPMX.L.GOOGLE.COM.

Bạn sẽ nhập các giá trị này vào phần quản lý DNS của tên miền của bạn.

7. Các vấn đề thường gặp và cách khắc phục

7.1. Email bị trả lại (Bounce Back)

  • Nguyên nhân: Bản ghi MX không chính xác, không tồn tại, hoặc máy chủ thư không khả dụng.
  • Khắc phục:
    • Kiểm tra kỹ bản ghi MX bằng các công cụ trực tuyến.
    • Đảm bảo tên máy chủ MX trỏ đến một bản ghi A/AAAA hợp lệ.
    • Kiểm tra trạng thái máy chủ thư của bạn.

7.2. Email không đến được hộp thư đến

  • Nguyên nhân:
    • Bản ghi MX trỏ sai máy chủ.
    • Vấn đề về cài đặt tường lửa hoặc cổng trên máy chủ thư.
    • Email bị đánh dấu là spam.
    • Thời gian lan truyền DNS chưa hoàn tất.
  • Khắc phục:
    • Xác minh lại bản ghi MX và thời gian lan truyền.
    • Kiểm tra nhật ký máy chủ thư để xem email có đến được không và tại sao nó không được phân phối.
    • Kiểm tra các bản ghi DNS khác như SPF, DKIM, DMARC (giúp xác thực email và giảm khả năng bị đánh dấu spam).

7.3. Cấu hình nhiều bản ghi MX với cùng ưu tiên

  • Nguyên nhân: Đây không phải là lỗi mà là một tính năng. Nếu có nhiều bản ghi MX với cùng mức ưu tiên, máy chủ gửi email sẽ chọn ngẫu nhiên một trong số đó để gửi thư.
  • Khắc phục: Không cần khắc phục nếu đây là ý định của bạn (ví dụ: để cân bằng tải). Nếu bạn muốn một thứ tự cụ thể, hãy đảm bảo các bản ghi có số ưu tiên khác nhau.

7.4. Bản ghi MX trỏ đến CNAME

  • Nguyên nhân: Bản ghi MX không được phép trỏ trực tiếp đến một bản ghi CNAME. Nó phải trỏ đến một tên miền đủ điều kiện (FQDN) có bản ghi A hoặc AAAA.
  • Khắc phục: Thay đổi giá trị của bản ghi MX để nó trỏ đến một tên máy chủ có bản ghi A/AAAA trực tiếp.

8. Xu hướng và cập nhật đến năm 2025

Đến năm 2025, vai trò của bản ghi MX vẫn giữ nguyên, nhưng các yếu tố liên quan đến bảo mật email ngày càng được chú trọng:

  • Tăng cường xác thực email: Các bản ghi như SPF (Sender Policy Framework), DKIM (DomainKeys Identified Mail) và DMARC (Domain-based Message Authentication, Reporting, and Conformance) ngày càng trở nên quan trọng hơn để chống lại email giả mạo (spoofing) và lừa đảo (phishing). Việc cấu hình đúng các bản ghi này cùng với MX là điều kiện tiên quyết cho việc gửi và nhận email đáng tin cậy.
  • IPv6: Sự chuyển đổi sang IPv6 tiếp tục diễn ra, do đó, các máy chủ thư cần hỗ trợ IPv6 và có thể có các bản ghi AAAA tương ứng.
  • Điện toán đám mây và dịch vụ email: Ngày càng nhiều doanh nghiệp chuyển sang các dịch vụ email dựa trên đám mây như Google Workspace, Microsoft 365. Điều này đơn giản hóa việc quản lý MX vì nhà cung cấp dịch vụ sẽ cung cấp các giá trị MX cụ thể để bạn cấu hình.
  • Bảo mật DNS (DNSSEC): Mặc dù không trực tiếp liên quan đến bản ghi MX, việc triển khai DNSSEC giúp bảo vệ toàn bộ hệ thống DNS khỏi các cuộc tấn công giả mạo, đảm bảo rằng các bản ghi MX mà bạn tra cứu là chính xác và không bị thay đổi.

Kết luận

Bản ghi MX là một thành phần nhỏ nhưng cực kỳ quan trọng của hệ sinh thái email. Hiểu rõ về cách thức hoạt động, cấu hình và khắc phục sự cố của nó sẽ giúp bạn đảm bảo luồng email của mình luôn hoạt động trơn tru và hiệu quả. Với sự phát triển không ngừng của công nghệ, việc cập nhật kiến thức về bảo mật email và các bản ghi DNS liên quan sẽ giúp bạn duy trì một hệ thống giao tiếp email mạnh mẽ và an toàn.

NGUỒN THAM KHẢO: InterData (2025). Bản ghi MX là gì? Vai trò & Tầm quan trọng với Email tên miền. https://interdata.vn/blog/ban-ghi-mx-la-gi/